این در حالی است که اخیرا رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه سالانه ۳ میلیون متر مربع فرش دستباف در ایران تولید میشود از صادرات ۳۰۰ میلیون دلاری این محصول به خارج از کشور خبر داد. حمید کارگر در این رابطه معتقد است این میزان صادرات نسبت به دهه گذشته که صادرات فرش دستباف ایرانی ۵۰۰ میلیون دلار بود کاهش داشته که شاخصترین دلیل این کاهش اعمال تحریمها علیه ایران بوده است.
این در شرایطی است که بعد از برجام وضعیت صادرات فرش ایران بهتر شده و بازارهای قدیمی صادرات فرش دوباره رونق گرفته به طوری که در ۱۰ ماهه گذشته ۶۹ میلیون دلار فرش دستباف ایرانی از طریق آلمان به آمریکا به عنوان یکی از قدیمی ترین بازارهای هدف فرش دستباف ایرانی صادر شده است. آمارها نیز نشان می دهند در مجموع در ۱۰ ماهه گذشته ۴ هزار و ۴۰۰ تن فرش دستباف به ارزش ۲۵۷ میلیون دلار به خارج از کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزش دلاری ۱۹ درصد و از نظر وزنی ۱۰ درصد افزایش داشته است.
سید مرتضی عراقچی از فعالان حوزه صادرات فرش دستباف در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به این نکته که در 10 ماهه امسال میزان صادرات این کالا به بازارهای جهانی 20 درصد رشد کرده رفع تحریم ها را به عنوان یکی از عوامل موثر بر این میزان رشد مورد تأکید قرار داد.به گفته وی بعد از رفع تحریم ها در حدود 60 تا 70 میلیون دلار فرش تنها به آمریکا صادر شده که نشان می دهد فرش ایرانی در حال بازیابی جایگاه خود در این کشور مهم است. عراقچی با اشاره به این نکته که بازار اروپا و آمریکا بهترین طالب فرش دستباف ایرانی هستند موضوع اصلاح کیفیت را مورد تأکید قرار داد و گفت: در سال های اخیر همه نوع فرشی در سطوح مختلف کیفی به این کشورها صادر شده و البته مشتری خاص خودش را نیز دارا است تا جایی که چند سالی است که فرشهای سابیده و پاره را به هم وصل میکنند و شبیه تکهدوزیهای قدیم یا فرش خیلی سابیده، آن را اصلاح کرده و به عنوان یک فرش جدید، روانه بازارهای هدف میکنند؛ البته قبل از صادرات، این فرشها رنگ میشود و رنگهای خاصی هم دارد که تقریباً یک کار جدید به شمار میرود و مشتریان زیادی هم دارد و اکنون این نوع فرشها در آمریکا مد شده است و صادرات آن هم رونق دارد، بنابراین مانعی ندارد و بر اساس خواست بازار صادر میشود و ممکن است بعد از چند سال از مد بیفتد.
این فعال صادرات فرش دستباف با انتقاد از نحوه اطلاع رسانی و تبلیغات ما در بازارهای جهانی گفت: ما این نقطه ضعف را داریم که بازار جدیدی که برای ما باز شده، بدون تبلیغات در سطح گسترده و خوب صورت نمیگیرد که بخشی به این برمیگردد که دولت باید این تبلیغات را انجام دهد؛ چراکه هزینه سنگین است و بخش خصوصی قادر نیست در آن وارد شود. در این میان فرشفروشی که در بازار هدف حضور دارد، در همان محدوده خود میتواند تبلیغات برای اسم و برند خود داشته باشد ولی تبلیغات در سطح کلان، نیاز به هزینه بسیار دارد، همانطور که سوئیس برای ساعت خود تبلیغ میکند و این را یک افتخار میداند که تولیدکننده برتر ساعت است.
به گفته عراقچی بخشی از این تبلیغات باید واقعاً با نظر سازمان ملی فرش انجام شود؛ درحالیکه هماکنون، این نقطهضعف فرش ایرانی است که بعد از برداشتن تحریم، که نسل جدید و جوان آمریکا روی کار آمدهاند، اطلاع چندانی از فرش ایرانی ندارند و طرح و رنگ و نقشههای ایرانی را نمیشناسند پس نیاز است که بیشتر تبلیغ صورت گیرد. وی بازارهایی از اروپا را نیز جزو بازارهای مهم کشور دانست و گفت در اروپا، آلمان، ایتالیا، انگلیس و فرانسه از کشورهایی هستند که بازارهای قدیمی فرش دستباف ایرانی به شمار میروند و در کنار آن، یک سری بازارهای جدید مثل ژاپن، آسیای میانه و خاور دور نیز داریم و حتی در چند سال اخیر نیز در بازار چین که خودش تولیدکننده بود هم، فرش ایرانی بازار و طالب دارد و همکاران صادرکننده تلاش میکنند در این بازار نیز خوب ظاهر شوند.
به گفته وی در کشورهای عربی با بحران هایی که در سال های اخیر با آن روبرو شده اند سبب شد تقاضا در آنها کم شود. این فعال صادراتی فرش دستباف در ادامه به چالش ها در بازار داخلی پرداخت و گفت جایگزینی فرش ماشینی به جای فرش دستباف در کشور ما باعث شده یکی از بازارهای مهم را در داخل از دست بدهیم که این موضوعات روی تولید داخلی فرش دستباف نیز اثر گذاشته و این در حالی است که اگر بازار خوبی پیدا کنیم، تولید فرش افزایش مییابد و جای نگرانی نیست که اگر بتوانیم بازارهای فرش را فعال کنیم و برای آنها نیز بازاریابی صورت گیرد، پاسخگوی نیاز خواهد بود.
وی در پایان با اشاره به این که سیاستگذاریها در تولید فرش دستباف نیز باید مورد توجه قرار گیرد گفت: یک نکته این است که فرش ایرانی خود به خود تنوع دارد و هر یک از مراکز تولید فرش دستباف ایران، سلیقه و طرح و رنگ و ایدههای خاص خود را دارد؛ ولی باید به تدریج وقتی پای تجار به کشورهای هدف باز میشود، خود به خود فرشهایی که مورد تقاضای بازارها هست، تولید شود.
نظر شما