آمار اعلام شده از روند سرمایه‌گذاری صنعتی در سه فصل سال جاری نشان‌دهنده رشد 18 درصدی سرمایه پیش‌بینی شده برای مجوزهای صادره و رشد نزدیک به 49 درصدی سرمایه‌گذاری محقق شده برای پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی نسبت به مدت مشابه سال قبل است. از سوی دیگر آمار ارائه شده از افزایش 6/ 14 درصدی متوسط پیش‌بینی سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک واحد صنعتی حکایت دارد، متوسط پیش‌بینی سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک واحد در 9 ماه منتهی به آذر برابر با 83.1 میلیارد ریال است. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 11 هزار و 905 جواز تاسیس با پیش‌بینی سرمایه‌ای بیش از 988 هزار میلیارد ریالی در کشور صادر شده است. بالاترین سهم پیش‌بینی سرمایه‌گذاری در 9 ماه منتهی به آذر سال جاری به گروه ساخت مواد و محصولات شیمیایی اختصاص داشته است.

برای این گروه پیش‌بینی سرمایه بیش از 251 هزار میلیارد ریالی صورت گرفته که با توجه به مجموع سرمایه‌گذاری صنعتی پیش‌بینی شده می‌توان گفت بیش از 25 درصد از کل سرمایه‌گذاری صورت گرفته در کشور به این گروه اختصاص داشته است. گروه‌های کک و فرآورده‌های حاصل از نفت نیز در این مدت حدود 20 درصد از سهم پیش‌بینی سرمایه‌گذاری کل کشور را به خود اختصاص داده است. سهم پیش‌بینی شده برای این بخش بالغ بر 192 هزار میلیارد ریال بوده است. ساخت فلزات اساسی نیز در این مدت پیش‌بینی سرمایه‌گذاری حدود 130 هزار میلیارد ریالی را به خود اختصاص داده است. محصولات غذایی نیز با پیش‌بینی سرمایه بیش از 90 هزار میلیارد ریالی در این مدت توانست عنوان چهارمین گروه صنعتی را به خود اختصاص دهد. پنجمین گروه صنعتی نیز به سایر محصولات کانی غیرفلزی اختصاص داشته، سرمایه پیش‌بینی شده برای این گروه بیش از 51 هزار میلیارد ریال بوده است.

بر اساس این گزارش از 11 هزار 905 فقره جواز تاسیس صادره در 9 ماه منتهی به آذر سال جاری بیشترین تعداد با 1966 فقره جواز مربوط به گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها است. سهم این گروه 5/ 16 درصد از کل کشور است. صدور جواز برای واحدهای بزرگ و سرمایه‌پذیر یکی از دلایلی است که فعالان این بخش رشد سرمایه پیش‌بینی شده در این بخش را به آن نسبت می‌دهند؛ روندی که آمار اعلام شده بر آن صحه می‌گذارد.

از سوی دیگر صدور جواز تاسیس واحدهای آب نیروی مکران در منطقه آزادچابهار، سراج گستران رجال در استان بوشهر، ماهان شیمی زاگرس در استان کرمانشاه از دیگر دلایلی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت رشد سرمایه‌گذاری در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل را به آن نسبت می‌دهد. صدور جواز تاسیس برای نیروگاه خورشیدی حرارتی و زیست توده آترین پارسیان در استان تهران یکی دیگر از علل افزایش سرمایه‌گذاری در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل برای گروه فاضلاب، دفع‌زباله، بهداشت محیط و سایر فعالیت‌های صادر شده است.

روند صدور جواز

براساس آمار 9 ماه منتهی به آذر سال جاری از 11 هزار و 905 جواز تاسیس صادر شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل جوازهای صادره رشد 3 درصدی را تجربه کرده است. رشد ثبت شده در سه فصل سال جاری برای این گروه در حالی صورت گرفته است که در آذر نسبت به آبان ماه شاهد افت 12 درصدی صدور جواز تاسیس بوده‌ایم. دستورالعمل جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت در صدور جواز تاسیس را شاید بتوان یکی از دلایل افت صدور جواز تاسیس در آذر ماه نسبت به ماه ماقبل آن دانست.

براساس دستورالعمل جدید این وزارتخانه برای صدور جواز تاسیس صنعتی سه شرط «داشتن توان رقابتی، توانایی برندسازی و توجیه اقتصادی» در نظر گرفته شده است. صدور بی برنامه جواز تاسیس در سال‌های اخیر عمده دلیلی است که موجب شد تا این وزارتخانه اقدام به تغییر دستورالعمل صدور جواز تاسیس کند. علاوه بر تغییر صورت گرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت ابطال جوازهایی که با گذشت یکسال از اخذ جوازتاسیس پیشرفتی نداشته‌اند را نیز در دستور کار قرار داده که این امر نیز می‌تواند منجر به افت جوازهای صادره در آذر نسبت به ماه قبل شود.

از سوی دیگر براساس گزارش منتشر شده سرمایه پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره در سه فصل سال جاری بالغ بر 988 هزارمیلیارد ریال بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل این بخش نیز رشد 18 درصدی را تجربه کرده است، اگرچه صدور جواز در آذر به آبان ماه روند کاهشی داشته اما سرمایه پیش‌بینی شده در این ماه رشد 110‌درصدی را ثبت کرده که می‌توان آن را به صدور جواز برای صنایع بزرگ نسبت داد. اگرچه در مدت زمان مورد بررسی شاهد رشد در جوازهای صادره صنعتی و سرمایه پیش‌بینی شده برای این بخش بوده‌ایم، اما اشتغال پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره در سه فصل افت 6‌دهم‌درصدی داشته است. در 9 ماه منتهی به آذر سال جاری برای جواز تاسیس صادره در مجموع 265‌هزار و 113 نفر شغل پیش‌بینی شده است.

استان‌های موفق در جذب سرمایه

گزارش منتشر شده از روند پیش‌بینی سرمایه بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی استان‌های«بوشهر، هرمزگان، خراسان رضوی، مرکزی و کرمانشاه» استان‌های موفق در جذب سرمایه‌گذاری بوده‌اند. بیشترین سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در استان بوشهر 119 هزار میلیارد ریال است که این میزان به دلیل صدور جواز تاسیس واحد شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان سبحان مرتبط است. با توجه به سرمایه جذب شده این استان توانسته سهم 12 درصدی سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده کل کشور را به خود اختصاص دهد. سهم استان هرمزگان نیز برابر با 112 هزار میلیارد ریال بوده است.

خراسان رضوی نیز موفق به پیش‌بینی سرمایه 91 هزار میلیارد ریالی شده است. استان مرکزی نیز در این مدت توانسته سهم بیش از 63 هزار میلیارد ریالی را در پیش‌بینی سرمایه‌گذاری به خود اختصاص دهد. اما کرمانشاه نیز به‌عنوان پنجمین استان در سه فصل سال جاری سرمایه‌ای بالغ بر 59‌هزار میلیارد ریالی برای طرح‌های این استان پیش‌بینی شده است.

از سوی دیگر گزارش منتشر شده همچنین بیانگر آن است که استان‌های «یزد، خراسان رضوی، فارس، آذربایجان شرقی و اصفهان» بیشترین مجوز صادر شده در این مدت را به خود اختصاص داده‌اند. اما درخصوص مناطق آزاد در این مدت منطقه آزاد ارس با اخذ 21 جواز تاسیس صنعتی توانست بیشترین مجوز اخذ شده را به خود اختصاص دهد. منطقه آزاد انزلی نیز در این مدت توانست 18 جواز تاسیس صنعتی دریافت کند و منطقه آزاد ماکو نیز موفق به اخذ 12 جواز تاسیس در این مدت شده است.

منبع: دنیای اقتصاد