یکسالگی برجام زمان مناسبی است تا بتوان نتایح این رخداد مهم استراتژیک را در بخش بانکی و مبادلات ارزی رهگیری کرد. در این خصوص در گفتگویی با دکتر علی صالح آبادی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات به گفتگو نشسته ایم. این گفتگو را باید از جهتی برجسته تر به شمار آورد که دستاوردهای بانک به تفکیک عدد و رقم ذکر شده و به خوبی نشان دهنده کارنامه اجرایی بانک توسعه صادرات در یک سال اخیر به شمار می آید. در شرایطی که وضعیت صنعت بانکداری ایران چندان هم حال و روز خوبی ندارد ، فعالیت های بانک توسعه صادرات به عنوان بانک پیشرو ایرانی در مناسبات بانکی جهانی را باید نقطه قوت بسیار بزرگی محسوب کرد که ضمن فاصله گرفتن از اما و اگرهای بانکداری در ایران ، چشم انداز جدیدی را در تأمین مالی از کشورهای دیگر، جذب فاینانس های خارجی، افزایش ارتباطات بین المللی و در نهایت درآمد زایی از عملکرد بانک به جای سپرده محور بودن را ترسیم کرده است. به عنوان مثال در کارنامه بانک توسعه صادرات در یکسالگی برجام ، صدور 3586 حواله ارزی به ارزش 2 میلیارد و 746 میلیون دلار وجود دارد؛ همچنین دریافت خطوط اعتباری از کشورهایی همچون ترکیه، کره جنوبی و هند نیز یا نهایی شده و یا در مراحل پایانی مذاکرات قرار دارد.

 اصلاح دستورالعمل های اجرایی و آموزش کارکنان و افزایش مراودات بانکی با سایر بانک های جهان توسط بانک توسعه صادرات نیز رویکرد دیگری است که بستر لازم برای جهش جدیدی را فراهم ساخته است. هم اکنون بانک توسعه صادرات با 118 بانک و شعبه در خارج از کشور ارتباط کارگزاری برقرار کرده که خود گامی بزرگ در جهت بهبود ساز و کارهای اجرایی و مخصوصاً جذب منابع بین المللی است. با توجه به تمامی موارد فوق ، می توان شاه بیت فعالیت های بانک توسعه صادرات را جذب منابع مالی خارجی محسوب کرد که شاید بزرگ ترین نیاز اقتصاد کشور در سال های اخیر به شمار می رود.

کارنامه یک سالگی برجام در حوزه بین الملل

دکتر علی صالح آبادی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات در گفتگویی با اگزیم نیوز در خصوص عملکرد بانک در یکسالگی برجام گفت: با اجرایی شدن برجام در اواخر دی ماه سال گذشته و البته با برقراری سیستم سوئیفت، تاکنون این بانک نسبت به ارسال درخواست روابط کارگزاری با بیش از 379 بانک خارجی اقدام کرده و به تدریج با دریافت پاسخ ، در حال گسترش روابط کارگزاری خود با سایر بانک ها هستیم.

به گفته وی این اقدامات در نهایت موجب شد تاکنون با 118 بانک خارجی روابط کارگزاری برقرار شود که دستاورد مهمی به شمار آمده و با اکثر این بانک ها امکان صدور حواله، برات، ضمانت نامه و گشایش اعتبارات اسنادی به صورت مستقیم و غیرمستقیم فراهم آمده است. این در حالی است که با سایر بانک ها نیز در حال تبادل اسناد و مدارک هستیم تا باز هم روابط کارگزاری خود را تقویت کنیم. وی با اشاره به این که تاکنون تلاش های به عمل آمده موجب شده تا در 30 بانک مختلف، بانک توسعه صادرات حساب های فعالی را ایجاد کند گفت: به این ترتیب بانک می تواند فعالیت های مالی را به صورت مستقیم از همان حساب انجام دهد. صالح ابادی افزود: از ارزهای قابل مبادله می توان به یورو، ریال عمان، وون کره جنوبی، ین ژاپن ، روپیه هندوستان، روبل روسیه و لیر ترکیه اشاره کرد و کشورهایی که ارتباطات بانکی با آنها آغاز شده را می توان ایتالیا، اسپانیا، آلمان، فرانسه ، بلژیک ، اتریش ، روسیه ، ترکیه ، چین ، ژاپن ، کره جنوبی ، هند ، عراق و عمان برشمرد.

در ادامه این گفتگو مدیرعامل بانک توسعه صادرات به مهمترین رویکرد اجرایی این بانک در زمینه روابط بانکی بین المللی یا همان خطوط اعطایی، دریافتی ، قراردادهای فاینانس و ریفاینانس و اعتبار خریدار اشاره کرد و گفت: با توجه به انعطاف و ماهیت اعتبار خریدار، عملکرد این نوع تسهیلات در زمان تحریم ها نیز روند کاهشی نداشت و پس از برجام نیز این تسهیلات اعتبار خریدار در حال اعطا به خریداران و کارفرمایان خارجی است. هم اکنون و در فضای تحقق برجام و امکان افتتاح حساب های بانکی به صورت خاص در کشورهایی که امکان تخصیص ارز بانک مرکزی ایران برای کل شبکه بانکی کشور فراهم شده ، امکان دریافت وجوه تأمین مالی شده در قابل اعتبار خریدار به کشورهای مختلف با سهولت بهتری میسر شده است.

۴ اولویت خدماتی برای صادرات غیرنفتی

در ادامه این گفتگو صالح آبادی در خصوص رویکردهای آتی بانک توسعه صادرات در سال آینده به 4 محور اصلی توسعه روابط کارگزاری، دریافت خطوط اعتباری ، اعطای اعتبار خریدار به صادرکنندگان ایرانی و همچنین جذب این شیوه تأمین مالی از سوی بانک های خارجی و رونق شعب بانک اشاره کرد و این 4 محور را مهم ترین برنامه های بانک در سال دوم پسابرجام دانست. وی در خصوص توسعه روابط کارگزاری به عنوان اولویت اول بانک عنوان داشت: هم اکنون در حال تلاش برای توسعه روابط کارگزاری با بسیاری از بانک ها و شعبات خارجی در کشورهای دیگر هستیم. به عنوان مثال در حال رد و بدل کردن اسناد و توسعه روابط اجرایی با 261 شعبه در بانک های خارجی هستیم که در صورت تحقق، می تواند دورنمای وسیعی را پیش روی فعالیت این بانک ترسیم کند.

وی ادامه داد: به صورت دقیق تر با برخی بانک ها در حال ارتباط ، با برخی دیگر در حال مبادله اسناد و حتی با برخی از شعب بانک های خارجی در حال مذاکرات حضوری هستیم تا بتوانیم ارتباطات کارگزاری خود را با سایر کشورها گسترش دهیم. اهمییت روابط کارگزاری به حدی است که در صورت ایجاد این ارتباطات به صورت گسترده، می توان بخش بزرگی از سایر اهداف و اولویت ها را نیز در این چارچوب تسهیل کرده و توسعه داد.

مدیرعامل بانک توسعه صادرات در خصوص اولویت دوم این بانک از جذب خطوط اعتباری خارجی گفت: هم اکنون دریافت خط اعتباری 75 میلیون یورویی از ترکیه و همچنین دریافت 100 میلیون یورو خط اعتباری دیگر از کره جنوبی نهایی شده است که همین رخداد می تواند گام بزرگی از جهت تأمین مالی از سایر کشورها به شمار بیاید. این در حالی است که در حال مذاکره با کشورهای هند، روسیه و حتی ایتالیا برای جذب خطوط اعتباری جدید هستیم که البته همین موارد نیز در حال نهایی شدن است.

صالح آبادی در خصوص اولویت سوم یعنی اعطای اعتبار خریدار به صادرکنندگان ایرانی نیز عنوان داشت: حاضریم به بانک های معتبر خارجی در صورتی که صادرکننده ایرانی بخواهد اعتبار خریدار ارائه کنیم که البته در چارچوب دریافت ضمانت از سوی صندوق ضمانت صادرات خواهد بود و برای کشورهایی همچون عراق، روسیه و یا هر کشوری که در قواعد کلی صندوق ضمانت و شیوه های رایج ارتباط بانکی بین المللی جای بگیرد می توان اعتبار خریدار را ارائه کرد. این رویکرد اجرایی قطعاً پتانسیل های بزرگی در خصوص صادرات از ایران را فعال کرده و می تواند حجم صادرات غیرنفتی و محصولات نهایی را تقویت کند. اعطای این قبیل اعتبارات غالباً با یورو خواهد بود.

مدیرعامل بانک توسعه صادرات در خصوص اولویت چهارم این بانک به توسعه فعالیت های اجرایی در شعب این بانک پرداخت و گفت: در تلاش هستیم تا در چارچوب روابط کارگزاری بتوانیم خدمات بهتری به مشتریان ارائه کنیم که با توجه به فعالیت های تخصصی بانک مخصوصاً در زمینه روابط بانکی با سایر کشورهای جهانی بتوان فعالیت ها را با سرعت بیشتر و زمان کمتری انجام دهیم تا بتوان خدمات بهتری ارائه کرد. آموزش پرسنل و بهبود فرآیندهای اجرایی و اصلاح دستورالعمل ها نیز در بانک توسعه صادرات در این راستا انجام شده است.

رشد جهشی معاملات ارزی صرافی بانک توسعه صادرات

صالح آبادی در ادامه این گفتگو به فعالیت های صرافی بانک اشاره کرده و درباره گسترش فعالیت ها عنوان داشت: تا پایان آبان ماه یعنی در 8 ماهه نخست سال جاری حجم معاملات و حوالجات ارزی صرافی بانک توسعه صادرات به 1500 میلیارد تومان افزایش یافت هرچند که در 8 ماهه نخست سال 94 این رقم تنها 500 میلیارد تومان بوده که از 3 برابرشدن حجم فعالیت ها خبر می دهد. وی در ادامه ضمن توجه به بخشنامه اخیر ارزی ابلاغ شده توسط معاون اول رئیس جمهور به این نکته نیز اشاره داشت و گفت: بانک توسعه صادرات هم اکنون تمام تلاش خود را به کار بسته تا فعالیت های ارزی را به صورت رسمی و در سیستم بانکی با روابط کارگزاری صورت دهد و در تلاش است تا با تقویت فعالیت های بین المللی و توسعه روابط کارگزاری همچون خدمات ارزی ، ارائه ضمانت نامه ، گشایش اعتبار اسنادی و صدور حواله ، حجم بیشتری از فعالیت های غیررسمی در شبکه های صرافی را به سیستم های بانکی منتقل سازد.

کاهش رفت و آمد هیأت های خارجی

مدیرعامل بانک توسعه صادرات در پاسخ به پرسش خبرنگار اگزیم نیوز در خصوص کاهش رفت و آمد هیأت های تجاری به ایران در ماه های اخیر ضمن تأیید چنین رخدادی عنوان کرد: از هیأت های تجاری آنهایی که باید می آمدند، آمدند. رفت و آمدهای بعدی هیأت های تجاری نیز کمتر رسانه ای می شود و بیشتر حالت اجرایی، کارشناسی و عملیاتی دارد. افزایش ارتباطات بانکی خود یکی از دستاوردهای این قبیل سفرهاست که می تواند زمینه ساز ارتباطات تجاری و مخصوصاً صادرات به شمار بیاید.

به گفته وی این در حالی است که تقویت ارتباطات بانکی به کاهش ریسک روابط مالی منجر شده و این رخداد در نهایت به کاهش ریسک صادرات منتهی خواهد شد. در نهایت افزایش صدور ضمانت نامه های بانکی و بهبود روابط بین بانکی می تواند به مشوقی برای صادرات بدل شده و به کمک رشد حجم صادرات برخیزد.

وی در ادامه عنوان داشت: قراردادهای خوبی منعقد شده و هم اکنون در مسیر اجرایی شدن قرار گرفته است. افزایش صادرات نفتی و مخصوصاً صادرات غیرنفتی در ماه های اخیر به کشورهایی همچون عراق که بازار صادراتی محصولات نهایی ما هستند ، دقیقاً چنین مطلبی را نشان می دهد.