عزتالله یوسفیانملا، نماینده مجلس دهم با مناسب دانستن یکسان سازی نرخ ارز این موضوع را عاملی برای مهار فساد و رانت در اقتصاد ایران دانسته و اعلام کرد اخذ منابع ارزی دولتی در سال های گذشته باعث شد در بسیاری از بخش ها شاهد عملیات سفته بازانه باشیم و تولید واقعی جای خود را به دلالی بدهد و این در حالی است که بازار ارز نیز با رانت های بالایی روبرو شد که همین عامل باعث شد ارز به یک وسیله رانتی و دلالانه تبدیل شود و بر این اساس لازم است دولت نسبت به حذف این رانت از بازار ارز اقدامات جدی به عمل آورد.
این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال اگزیم نیوز که دولت برای بودجه سال آینده رقم 3300 تومان را برای دلار در نظر گرفته و این رقم پایین تر از ارقام بازاری است می گوید: دولت نرخی را برای محاسبات درآمدی خود اعلام می کند و این به معنای آن نیست که بزوما بازار از این نرخ تبعیت می کند کما این که در سال های گذشته نیز نرخ ارز مسیر خودش را رفته و توجه زیادی به نرخ بودجه نداشته است. به گفته وی حتی ارقام دیگر درآمدی در بودجه مثلا بهای نفت می تواند تعیین کننده رقم ارز در بودجه باشد به عنوان مثال به این دلیل که بودجه کشور حدود ٤٠ درصد به درآمدهای نفتی وابسته است، قیمت ارز در بودجه با توجه به تخمین درآمدهای نفتی و هزینههای کشور تعیین میشود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به تأثیر تحولات اقتصاد جهانی برقیمت ارز، میگوید: تحولات نفتی، تحولات بازار کشورهای حاشیه خلیجفارس و نوسانات اقتصاد جهانی بر قیمت ارز تأثیرگذار است، بنابراین بانک مرکزی همهروزه قیمت ارز رسمی را اعلام میکند.
یوسفیانملا با اشاره به انسداد رانتهای سودجویان درصورت یکسانسازی نرخ ارز، میافزاید: زمانی که فردی موفق میشود برای پروژهای ارز دولتی بگیرد و این ارز را درهمان پروژه استفاده میکند، از محل مابهالتفاوت ریالی نرخ ارز رسمی و دولتی میلیاردها تومان پول به جیب میزند. این فقط یک شیوه رایج فساد ناشی از دونرخیبودن قیمت ارز است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه یکسانسازی نرخ ارز به کاهش بهای ارز درکشور منجر میشود، میگوید: چین در سالهای گذشته با پایین نگهداشتن قیمت یوان با وجود فشارهای جهانی مانع از زیان این کشور در بخش تولید و صادرات شده است. این اتفاق میتواند درکشور ما نیز رخ دهد. البته قیمت ارز دستوری نیست و نوسانات بازار قیمت ارز را تعیین میکند، اما من حدس میزنم یکسانسازی به کاهش نرخ ارز منجر شود.
او با اشاره به نگرانیهای مخالفان یکسانسازی نرخ ارز ادامه میدهد: برخی از این نگرانیها بجاست. مثلا، قیمت گندم وارداتی درحال حاضر پایین است، اگرچه در رسانهها مدعی صادرات این محصول باشیم. همچنین قیمت بسیاری از داروهای بیماریهای خاص افزایش مییابد. بنابراین هرگونه برنامهای برای یکسانسازی باید با رفع ابهام این نقاط کور انجام بگیرد.
در این بین مرتضی ایمانی راد اقتصاددان و استاد دانشگاه با اشاره به این که چالش یکسانسازی نرخ ارز یکی از چالش ها و موضوعات مهم برای اقتصاد ایران است که اجرای این سیاست در صورتی که بانک مرکزی به تعهد خود پایبند باشد و اجازه دهد که نیروهای بازار، قیمت را تعیین کنند، آنگاه به یک چالش بزرگ برای اقتصاد ایران تبدیل خواهد شد و احتمال اینکه خود پروژه یکسانسازی نرخ ارز بتواند نوسانات قابل توجهی را به اقتصاد ایران منتقل کند و بخش عمدهای از رسالتهای بودجه سال آینده را زیر سوال ببرد وجود دارد.
وی تصریح کرد: بنابراین ارتباط بین سیاست یکسانسازی نرخ ارز و بودجه، یکی از چالشهای اساسی است که به نظر میرسد در سال آینده باید به آن توجه کرد. البته یک مساله دیگر هم وجود دارد که عمدتا پیشبینی هم میشود؛ به این مفهوم که در صورتی که بانک مرکزی در بازار ارز دخالت مستقیم نکند، احتمال اینکه نرخ ارز رو به افزایش رود، زیاد است و در این شرایط، ممکن است مقادیری که با آن بودجه بسته میشود، دچار تغییرات اساسی شده و به دستاورد مهمی که دولت در سال ۹۵ به دست آورده و به عنوان رسالت سال ۹۶ در نظر گرفته است، دست نیابد.
ایمانیراد گفت: نوسانات بالا در نرخ ارز، نابسامانی در نظام قیمتها ایجاد خواهد کرد و این امر، موجب میشود که مقادیر بودجه از میزانهای پیشبینی شده، انحراف یابد. مساله سوم این است که بودجه سال ۹۴ در یک شرایط سخت بسته شد و در سال ۹۵ نیز، در شرایطی که هنوز تحرک قابل توجهی در بخشهای مختلف اقتصادی داده نشده، شکل گرفت و پیشبینی میشود که در سال ۹۶ این تحرک بیشتر شود و البته، اگر این تحرک از طریق افزایش تقاضای واقعی صورت بگیرد، ممکن است چالش بالا رفتن قیمتها را برای اقتصاد ایران ایجاد کند و این چالش هم جدی خواهد بود.
نظر شما