عدم موفقیت در وفاق درونی، پیچیدگی ها و بوروکراسی اداری و قوانین دست و پاگیر، پایین بودن شفافیت و عدم توجه به سرمایه گذاری خارجی چهار دلیلی هستند که محسن جلال پور رئیس سابق اتاق بازرگانی ، صنایع و معادن ایران به عنوان موانع اجرایی شدن درست برجام در یادداشت تلگرامی خود ذکر کرده است. وی در کانال تلگرامی خود به صراحت عنوان می دارد که برجام آن گونه که باید و شاید اجرایی نشده و به عبارت بهتر پتانسیل های برجام برای ایران بالفعل نشده است؛ رخدادی که قطعاً برای اقتصاد ایران مثبت ارزیابی نمی شود. در صورتی که موانع فوق بر طرف نشود، شاید هیچ گاه پتانسیل های برجام آن گونه که باید و شاید اجرا نخواهد شد بنابراین منافع ما از برجام محدود باقی خواهد ماند.

به گفته رییس سابق اتاق بازرگانی ایران برجام تلاش بي بديلي بود که با هدایت مقام معظم رهبری و درايت رئیس جمهور و تکاپوی دیپلمات های پر تلاش مان به سرانجام رسید. جلال پور می افزاید: انتظار این بود که برجام برای اقتصاد ایران نتایج خوبی به دنبال داشته باشد، اما اکنون در یک سالگی برجام که ملموس ترین نتایجش را در فروش غیر منتظره نفت و قرارداد مهم خرید هواپیما دیدیم، از خود می پرسیم برای بهره برداری بیشتر از فرصت برجام چه کارهایی نکردیم و چه عواملی باعث شد به خوبی از این فرصت بهره نبریم؟

به عقیده وی برجام یک توافق بین المللی بود که متأسفانه در فضای پر از سوء تفاهم داخلی تبدیل به یک انتظار نافرجام شد و در این راستا شايد چهار مانع باعث شد ما به درستی از این فرصت بهره برداری نکنیم.

جلال پور افزود: پس از توفیق در مذاکرات بین المللی، در مذاکرات داخلی موفق نبودیم و نتوانستیم در چارچوب یک اقتصاد سیاسی فکر شده، منافع برندگان و بازندگان اجرایی شدن برجام را به هم نزدیک کنیم. برجام برای بخش مهمی از آحاد اقتصادی فرصت بود اما چون یک چرخش عمده در اقتصاد را به دنبال داشت، منافع بخشی دیگر از بازیگران سیاست و اقتصاد را به خطر انداخت. به گفته این فعال بخش خصوصی گمان می کردیم از فردای نهایی شدن برجام، می توانیم مقابل هم بنشینیم و پس از حل و فصل مشکلاتمان با جهان، با هم گفت و گو کنیم و همه پرونده های باز مانده از سه دهه گذشته را به تأسی از مذاکرات هسته ای به نتیجه برسانیم و در نهایت، آستین ها را بالا بزنیم و تخریب ها را جبران کنیم و کشور را در مسیر توسعه قرار دهیم. به گفته وی تلاش زیادی کردیم که برجام به نتیجه برسد اما زمانی که رسید، برادری را کنار گذاشتیم و به تخریب هم پرداختیم.

به عقیده وی به دلیل عدم تفاهم داخلی، نتوانستیم پیام همدلی به بیرون صادر کنیم و در کنار آن نتوانستیم فضایی آرام و مطمئن را برای سرمایه گذاران فراهم آوریم. دانستیم که برای ایجاد شغل باید رشد اقتصادی ثابت و مستمر داشته باشیم اما ندانستیم برای رشد، نیاز به سرمایه داریم. محاسبه کردیم که برای رشد 8 درصدی باید حداقل سالی 60 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کنیم اما آن قدر در داخل به تخریب هم مشغول شدیم که سرمایه گذار خارجی اطمينانش جلب نشد.

جلال پور در ادامه با اشاره به این که باید کنار هم می ایستادیم و به سرمایه گذار خوش آمد می گفتیم و اطمینان می دادیم که انتخاب درستی داشته که به ایران آمده و سرمایه اش را به سنگاپور و ترکیه و تایوان نبرده است. اما نه تنها به او خوش آمد نگفتیم که حتي اعتمادش را خدشه دار كرديم.

وی با اشاره به این موضوع که در طول سال هاي تحريم، فضای كسب وكار داخلی مبهم و پیچیده شد گفت: فرآیندهای شفاف به سمت ناشفافیت پیش رفت. باید تحریم ها را دور می زدیم، در نتیجه واحدهای بین الملل سازمان ها به حاشیه رفت و جایشان را تردستان تجارت غیر رسمی گرفتند. چند سال گذشت و تحریم ها برداشته شد اما سازمان های اقتصادی ما مثل گذشته نبودند. از يك سو با مقاومت تردستان تجارت غير رسمي مواجه بوديم و از سوي ديگر نتوانستیم با استانداردهای بین المللی خودمان را وفق دهیم.

رییس سابق اتاق بازرگانی ایران در ادامه گفت: زماني كه با برداشته شدن برخي موانع برجامي، اتصال برقرار شد ایران نتوانست با سرعت خود را با شرایط جدید اقتصاد جهان هماهنگ کند. آماده نبودن بانكها، شفاف نبودن عملكرد بنگاه ها و بسياري از پيچيدگي هاي درون بنگاهي مواردی بودند که جلالی پور برای عدم توفیق در برجام به انها اشاره کرد. وی افزود: وقتی صورت های مالی یک مجموعه روشن نباشد، سرمایه گذاران دچار واهمه می شوند و اعتماد شان کم می شود، پس باید پذیرفت ایران در زمان اجرایی شدن برجام نتوانست خودش را با استانداردهای اقتصاد جهان تطبیق دهد.

به گفته وی قوانین دست و پا گیر و فساد اداری هم از دیگر نکاتي بود که باید اصلاح مي شد اما نشد. نشد و سرمايه گذاران خارجي را دل نگران كرد. جلال پور در ادامه با تأکید بر این که از مجلس و قوه قضائيه هم انتظار همكاري مي رفت اما به هر دليلي محقق نشد گفت: نتيجه اين كه هيأت ها از بوروكراسي پيچيده و فضاي نامناسب كسب و كار و فساد اداري و گرفتاري هاي اداري  ابراز نگراني كردند و رفتند.