دکتر زهرا کریمی، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفت و گو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص پدیده قاچاق اظهار کرد: بحثی که اخیرا در خصوص آن صحبت های زیادی شده، پدیده قاچاق است. قاچاق معضلی است که بسیاری از تحلیلگران اقتصادی آن را یکی از عوامل مهم در ورشکستگی بسیاری از صنایع کشور می دانند و بر این نظرند که این پدیده باعث شده کالاهای تولیدی ایرانی در رقابت با کالاهای قاچاق خارجی توان رقابت نداشته باشند.

وی در ادامه تصریح کرد: بعضا می بینیم بخشی از کالاهای قاچاق توسط ماموران ضبط می شود و برخی از قاچاقچیان بخشی از کالاهای خود را از دست می دهند؛ اما هنوز هم قاچاق برای آنها سودمند است و برای انجام این کار ولع دارند. به گفته کریمی عامل دیگری که کالای قاچاق را سود آور می کند نرخ ارز است. زمانی که اقتصاد برای مدت طولانی با تورم نسبتا بالا دست به گریبان است و نرخ ارز برای مدت های طولانی کمابیش ثابت نگه داشته می شود، کالای ساخت داخل گران و  واردات سودآور می شود و در چنین شرایطی کنترل واردات قاچاق بسیار سخت تر می شود.

کریمی تصریح کرد: برای اینکه صنایع ما به توان رقابتی بالا دست پیدا کنند، برنامه ریزی، حمایت و عزم جدی در عرصه تصمیم گیری لازم است و در عین حال سیاست های پولی، مالی، بانکی، ارزی و تجاری باید با هم انسجام داشته باشند. این استاد اقتصاد تصریح کرد: نمی توان از یک سو گفت می خواهیم به صنایع پیشران کمک کنیم و در این صنایع رقابت به وجود آوریم و در طرف دیگر به نرخ ارز توجهی نداشته باشیم.

دکتر زهرا کریمی در خصوص صادرات کشور افزود: بخش بزرگی از صادرات کشور ما صادرات سنتی است. به طور مثال اقلامی همچون زعفران، فرش دستباف، خاویار و ... اما در شرایط فعلی می بیبنیم که برای این کالاها رقیبان سرسختی وارد بازارهای بین المللی شده اند و مشکل نرخ ارز از یک سو و کنترل های کالاهای صادراتی در برخی مقاطع، باعث شده که ما بخش بزرگی از بازارهای صادراتی خود را از دست بدهیم.

وی در ادامه تصریح کرد: ما یک سری صادرات سنتی داشتیم که برای خود بازارهای مشخصی را داشتند، ولی سهم این کالاها در کل صادرات  کشورمان رفته رفته کاهش پیدا کرده است. درمقابل صادرات محصولات پتروشیمی و مواد معدنی افزایش یافته است که عموما ارزش افزوده پایینی دارند. محصولات پتروشیمی و مواد معدنی با ارزش افزوده پایین را به کشوری همچون چین صادر و کالاهای تولیدی از همین موارد ولی با ارزش افزوده بیشتر را وارد می کنیم.

استاد دانشگاه مازندران در خصوص راهکاری برای پیشرفت صادرات کشور افزود: بحث صادرات و رقابت پذیری صنعت دو موضوع در هم تنیده هستند. باید به این موضوع توجه کنیم که صنایع ما چگونه می توانند در عرصه بین المللی حضور پیدا کنند. از آنجا که ما نمی توانیم در همه حوزه ها فعالیت داشته باشیم و تمامی کالاهای صنعتی را با کیفیت عالی و قیمت تمام شده پایین تولید و صادر کنیم، پس در یک دوره 5 ساله یا 10 ساله باید چشم اندازی ترسیم و برنامه ریزی و صنایع در اولویت مشخص شود؛ و سیاست های مناسب و منسجم برای حل مشکلات تکنولوژیک این  صنایع و افزایش توان رقابتی آنها اعمال گردد.

وی در نهایت افزود: برای پیشرفت در این مسیر باید دستگاه های مختلف با هم هماهنگی داشته باشند و صنایع را به گونه ای حمایت کنند که در دوره معینی بتوانند به رقابت پذیری برسند وگرنه صرفا با دادن جایزه به صادر کنندگان، همزمان با تداوم ورود کالای قاچاق، تثبیت نرخ ارز برای یک دوره طولانی با وجود تورم بالا، نمی توان صنایع کشور را به سوی بازارهای صادراتی هدایت کرد.