مهسا برناکی- چندی است تیترهای جذاب خارجی از قبیل ورود هیات های تجاری به ایران و اخبار مرتبط با آن در رسانه ها کمتر دیده و شنیده می شود. این روزها با گذشت یکسال از اجرای برجام مقدار زیادی از تب و تاب خارجی ها برای واکاوی فرصت ها در اقتصاد ایران کاسته شده و نوعی وقفه تجاری در مذاکرات پساتحریم و جریان ورود سرمایه خارجی جایگزین آن شده است. اگزیم نیوز به تحلیل عوامل این وقفه پرداخته و در این باره با دو مقام مسئول در حوزه تجارت بین الملل ایران گفتگو کرده است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز بنظر می رسد نوعی جو انتظاری پایدار در شرایط فعلی، ادامه روند مذاکرات تجاری را با وقفه مواجه کرده باشد. فضای انتظاری حاکم بر بخش سیاسی ناشی از پایان دوره دولت یازدهم و به موازات آن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می تواند به عنوان یک عامل موثر در سطح روابط ایران با جهان باشد و ورود جریان سرمایه به اقتصاد را دچار مکث و تزلزل نماید. همچنین فقدان زیرساخت های استاندارد در اقتصاد ایران و بویژه در نظام بانکی، دیوار بلندی بر سر راه تعاملات مالی و تجاری با جهان به حساب می آید که بعد از دوران تحریم های هسته ای بلندتر و پایدارتر شده است.

ادامه بی سر و صدای مذاکرات تجاری

دکتر امیرهوشنگ امینی، نایب رئیس اول و دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و انگلیس در گفتگو با خبرنگار اگزیم نیوز تشریح کرد: روابط تجاری ایران در دوره پساتحریم کم و بیش در حال برقرای است؛ در مورد روابط تجاری با انگلیس می توان به هیاتی که بعد از تحریم ها برای مذاکرات تجاری به ایران آمد اشاره کرد. همچنین به گفته این مقام مسئول قرار است یک هیات تجاری بزرگ در ماه اکتبر معادل با مهرماه سال 95  از اسکاتلند و انگلیس به ایران سفر کنند. حوزه کاری این هیات نفت، گاز و پتروشیمی است.

امینی معتقد است: مذاکرات و سفرهای تجاری هر روز انجام نمی شود. چنین اهدافی نیازمند برنامه ریزی و مطالعه از سوی طرف های تجاری خواهد بود و لذا با فاصله چند ماه و بعد از روشن شدن بهتر نتایج حاصل از مذاکرات اولیه دوباره خبرساز خواهد شد.

دبیرکل اتاق ایران و انگلیس افزود: مشکل جابجایی پول بعد از تحریم ها کماکان وجود دارد. به نظر می رسد برخی هیات های خارجی با لغو تحریم ها بوی کباب به مشامشان رسید؛ در حال حاضر و پس از ارزیابی شرایط موجود و احساس کردن مشکلات مبادله پول، شوق و ذوق آنها کمی فروکش کرده است. امینی افزود: گام اولیه هیات های خارجی ارزیابی بسترهای اقتصادی ایران بود و حالا باید تصمیم بگیرند که براساس اطلاعات کسب شده سرمایه گذاری در ایران را انجام بدهند یا خیر.

سد بزرگ نقل و انتقال پول

استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در ادامه تاکید کرد: مهمترین مشکل در حال حاضر مبادلات بانکی است.

امینی افزود: گرچه مشکلات انتقال پول به طور کامل برطرف نشده اما مراوات بانکی در برخی موارد احیا شده است. در مورد مبادلات بانکی ایران و انگلیس بانک پرشین اینترنشنال بانک مطرح می شود که فعالیت آن کاملا برقرار است.

به گزارش اگزیم نیوز این بانک، بانک بین المللی ایران در انگلیس است که به بانک ملت و صادرات وابسته است؛ این بانک بعد از تحریم ها آغاز به فعالیت مجدد نمود و در حال حاضر فعال است.

فضای انتظاری سیاسی موقت

نایب رئیس اتاق مشترک ایران و انگلیس معتقد است، سرمایه گذاری های بزرگ تر در ایران  نیاز به حل مشکلات ساختاری در داخل و تثبیت برخی شرایط در خارج از کشور دارد. به عنوان مثال تغییر دولت در آمریکا مطرح می شود که نیازمند صبر و تحمل و مشاهده تاثیر آن در روابط با ایران خواهد بود.

اما و اگرهای برگزیت

دکتر امیر هوشنگ امینی با اشاره به برگزیت گفت: طرح جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا که همچنان در جریان است ولی عملاً هنوز به عمل نرسیده است، به سود ایران بوده و می بینیم که انگلیسی ها تمایل زیادی به کنکاش شرایط اقتصاد ایران و گسترش سطح روابط تجاری با ما دارند.

توقف مذاکرات تجاری، حدس و گمان است

عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و فرانسه به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: سرمایه گذاری خارجی یک شبه اتفاق نمی افتد و پروسه تکمیل مذاکرات تجاری و رسیدن آن به سرمایه گذاری زمان بر است.

محمدرضا نجفی منش افزود: هر سرمایه گذاری اعم از داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری نیاز به بررسی مالی اقتصادی دارد. اتفاقی که با اجرای برجام افتاد و مسیری که برای ورود خارجی ها به عرصه سرمایه گذاری باز شد، پیش از آن قابل تصور نبود.

وی در ادامه گفت: روند فعلی در جذب سرمایه گذاران خارجی روند مثبت و خوبی است. مشکلات و انتظارات احتمالی در حد فرض و حدس وگمان مطرح است؛ دیدیم که پژوی فرانسه در صنعت خودرو قرار داد بست و هنکل آلمان سهمی از خط تولید ایران را خریداری کرد.

نجفی منش آمار مستند در وزارت صنعت را براساس کارهای انجام شده در پسابرجام معیار قرار داد و افزود: مذاکرات تجاری ایران با قدرت های اقتصادی جهان ادامه دارد؛ چنان که مذاکراتی با کره و ژاپن در دست اقدام بوده و مراحل آن در حال بررسی است. لذا سرمایه گذاری های کلان در داخل کشور با عجله انجام پذیر نخواهند بود.

وی ادامه داد: افزایش صادرات نفت ایران و صدور بیش از 2 میلیون بشکه نفت خام در روز موکّد به راه افتادن چرخ اقتصاد ایران بعد از توافق برجام است.

خیال خام تبدیل ایران به بازار مصرفی

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: برخی از هیات های تجاری که در اوایل دوره پساتحریم با هدف بدست آوردن بازار فروش و صادرات خود به ایران آمدند، پس از بررسی های اولیه متوجه موضع ایران شدند و روند مذاکرات تجاری را ادامه ندادند.

نجفی منش تاکید کرد: موضع ایران در تجارت خارجی پسابرجام جذب همکاری های فنی و تقویت صادرات و تولیدات مشترک است. لذا آن دسته از شرکای تجاری که با اهداف صادراتی و واردات تکنولوژی ایران همسو بودند به مذاکرات و روند انجام سرمایه گذاری ادامه دادند. عضو هیات مدیره اتاق ایران و فرانسه در ادامه از ورود یک هیات تجاری از پاکستان در روزهای آینده خبر داد.

وی افزود: شتاب اولیه و ترافیک هیات های تجاری در بدو انعقاد برجام به دلیل قطع رابطه طولانی مدت ایران با جهان بود.

نجفی منش تشریح کرد: روابط تجاری ایران و کشورهای جهان حدود  10تا 15 سال قطع بود و ورود یکباره هیات های تجاری برای بررسی اقتصاد ایران از نمای نزدیک بعد از رفع تحریم ها طبیعی است.

تغییر فاز سرمایه گذاران خارجی

عضو هیات مدیره اتاق مشترک ایران و فرانسه با ابراز امیدواری از آینده تجاری ایران در پساتحریم گفت: روند ورود سرمایه گذاران خارجی از فاز مذاکرات به مرحله اجرایی در حال تغییر است.

نجفی منش در پایان عدم احیای همکاری ها با بانک های بزرگ دنیا را جریمه های سنگین میلیاردی از سوی آمریکا دانست و محافظه کاری این بانک ها را در جهت اطمینان بیشتر پیش از احیای روابط با ایران عنوان کرد.

وی بخشی از موانع در مسیر رفع کامل تحریم ها را به وجود مخالفان برجام در داخل آمریکا عربستان و اسرائیل مربوط دانست و گفت این دسته از هیچ اقدامی برای کارشکنی در مسیر برجام فروگذار نخواهند کرد.

چشم انداز سرمایه گذاری خارجی، همچنان مثبت

به گزارش اگزیم نیوز، غریب به اتفاق رسانه های معتبر در سطح داخلی و خارجی چشم انداز مثبتی را از روند متغیرهای اقتصادی ایران در سال جاری پیش بینی کرده اند. رشد اقتصادی 5 درصدی، رونق سرمایه گذاری خارجی و بهبود مراودات بانکی و مالی از جمله مهم ترین پیش بینی های پسابرجامی تحلیلگران بوده است.

پیش از این بلومبرگ در یادداشتی حول محور نتایج اقتصادی برجام در اواخر دوره دولت یازدهم عنوان کرد: افزایش بهای نفت، قراردادهای تجاری منعقد شده با شرکت های بین المللی و کاهش تورم مهم ترین نتایج برجام بعد از یک سال است. براساس گزارش بلومبرگ افزایش سطح سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران در سه ماهه اول سال جاری میلادی به 4.5 میلیارد دلار از نقاط قوت دوران پسابرجام به شمار می رود. باوجود این، مقامات مسئول پیش بینی می کنند که این رقم تا پایان سال به 8 میلیارد دلار افزایش پیدا کند. در این زمینه رئیس انجمن سرمایه گذاری مشترک ایران و کشورهای خارجی پیش بینی و اظهار امیدواری کرد که تا پایان امسال سرمایه گذاری مستقیم در ایران از مرز 8 میلیارد دلار عبور کند و مزیت این سرمایه گذاری مستمر بودن آن است چرا که خیلی از طرح ها به صورت فاینانس و BOT بوده که پس از 3 یا 4 سال به اتمام می رسد.