استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس سابق پژوهشکده پولی و بانکی در گفتگو با اگزیم نیوز به تشریح وضعیت کنونی احیای مبادلات بانکی در پسابرجام پرداخته است. دکتر احمد مجتهد به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: شبکه سوئیفت پیش از این هم برای تعدادی از بانکها قابل دسترسی بود و در حال حاضر تمامی بانک های کشور بجز بانک صادرات به این شبکه متصل شده اند.

مجتهد افزود: مشکلات بانکی و مبادلاتی صرف داشتن ارتباط از طریق شبکه سوئیفت حل نمی شود و طرف مقابل باید پذیرای ال سی ها و اعتبارات اسنادی طرف ایرانی باشد و پرداخت های حاصل از مبادلات تجاری به این روش انجام شود. رئیس سابق پژوهشکده پولی و بانکی تشریح کرد: بانک های ایران مکاتبات و ارتباطات خود با طرف های خارجی را از سر گرفته اند و مشکلی از بابت ارتباطات بانکی بین الملل وجود ندارد؛ مشکل فعلی در مورد احیای روابط با بانک های بزرگ خارجی است و بخشی از این مشکلات به استانداردهای بین المللی قوانین بانکی بازمی گردد.

مجتهد افزود: موضوع مغایرت قوانین بانکی ایران با قوانین بین المللی، موضوعات مرتبط با پولشویی و قوانین مبارزه با آن، حمایت مالی از تروریسم و استانداردهای مالی و حسابداری بخشی از سرفصل های اختلافات بانک های بزرگ جهان با سیستم بانکی ایران است.

تایید عدم حمایت بانک های ایران از تروریسم

وی در ادامه گفت: بحث دیگر در زمینه موانع احیای مبادلات بانکی و تجاری عضویت ایران در سازمانی است که عدم حمایت مالی بانک های ما از تروریسم را بطور رسمی تایید نماید. این سازمان که براساس قطعنامه های سازمان ملل تشکیل شده است وضعیت بانک های جهانی را به لحاظ عدم حمایت از تروریسم ارزیابی می کند.

مجتهد افزود: ایران به دلیل برخورد با دوران تحریم هنوز در این سازمان عضو نشده است؛ در حال حاضر درخواست عضویت ایران فرستاده شده که در جلسه آتی این سازمان بررسی خواهد شد. این جلسه که بطور فوق العاده در مهرماه سال جاری برگزار خواهد شد عضویت ایران در سازمان جهانی فوق را بررسی خواهد کرد.

وی ادامه داد: بانک های مرکزی جهان و کشورهای اروپایی از عضویت ایران در این سازمان حمایت کرده اند.

چالش بیمه ای صادرات

به گفته رئیس پیشین پژوهشکده پولی و بانکی مانع دیگر در احیای کامل روابط بانکی به بیمه های صادراتی مربوط است. به گزارش خبرنگار اگزیم نیوز مجتهد افزود: صادرکننده اروپایی خطای عدم پرداخت مقادیر صادراتی خود را از طریق سازمان های بیمه ای جهانی مانند ساچه ایتالیا، هرمس آلمان و کوفاک فرانسه بیمه می کند؛ به عبارتی ریسک نکول صادرات باید توسط بیمه های صادراتی تضمین شود.

مجتهد افزود: در حال حاضر از بین بیمه های مذکور بیمه ساچه در ایران فعال شده است و بیمه هرمس نیز مراحل مذاکره را تا حدودی طی نموده است منتها بدلیل بدهی های قبلی ایران به این سازمان موانع احیای بیمه هرمس تا حدودی باقی است.

فاکتور KWC

رئیس پیشین پژوهشکده پولی و بانکی در ادامه گفت: یکی دیگر از موانع توسعه بانکداری ایران عدم استفاده از فاکتور KWC یا شناسایی مشتریان و سهامداران است. لازم است مشخصات کامل سهامداران، مدیران، سرمایه گذاران و همچنین صورت های مالی توسط بانک ها ارزیابی و ثبت شود؛ این اقدام مقداری زمان بر است و البته در برخی بانک ها در حال اجراست.

رتبه بندی اعتباری

کارشناس ارشد مالی و اقتصادی و مدرس دانشگاه در ادامه این گفتگو به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: موضوع بعدی در ارتباط با موانع بانکی و مالی بین المللی بحث رتبه بندی اعتباری ایران است؛ آخرین رتبه بندی اعتباری رسمی برای ایران از سوی موسسه فیچ مربوط به 7 سال گذشته است و موسسه مذکور در این مدت به دلیل تحریم های اقتصادی رتبه اعتباری کشورمان را ارزیابی نکرده است.

مجتهد افزود: فقدان رتبه بندی مشخص، بانک ها و نهادهای مالی ایران را به پرداخت بالاترین نرخ های بهره واداشته است و لذا اگر بطور کامل به شرایط اعتباری پیش از تحریم بازگردیم هزینه های مبادلات کاهش قابل توجهی پیدا خواهد کرد. وی در پایان گفت: جمع بندی عوامل فوق این نتیجه را می دهد که بدلیل وجود برخی موانع نتوانسته ایم از حذف تحریم ها استفاده بهینه و کاملی داشته باشم و برطرف کردن این موانع به زمان بیشتری نیاز دارد.

مجتهد افزود: با توجه به اینکه برخی ارتباطات و مبادلات از سوی بانک های ایرانی برقرار شده است، مسیر مثبتی پیش روی احیای روابط بانکی بین الملل قابل تصور است.